در سونوگرافی جنین، HC به چه معناست و چه کاربردی دارد؟

اگر نیاز به تفسیر گزارش سونوگرافی خود دارید، تیم متخصصین ما آماده ارائه مشاوره تخصصی به بیماران می‌باشند. گروه مشاوران با ارائه خدمات پرسش و پاسخ آنلاین ، به شما کمک می‌کند تا سریع‌تر به سوالات خود پاسخ دهید. برای مشاوره فوری با گروه مشاوران سونوگرافی ندای پرتو، می‌توانید از طریق بنر زیر اقدام نمایید.

سونوگرافی بارداری یکی از مهم‌ترین ابزارهای پزشکی برای ارزیابی وضعیت و رشد جنین در رحم مادر است. این روش تصویربرداری با استفاده از امواج صوتی بی‌ضرر، به پزشکان اجازه می‌دهد تا به اطلاعات دقیقی در مورد جنین و اندام‌های داخلی او دست یابند. اندازه‌گیری پارامترهای مختلف مانند محیط سر، محیط شکم، طول استخوان ران، و سایر بخش‌های بدن، از جمله جنبه‌های کلیدی این بررسی‌هاست که نشان‌دهنده وضعیت سلامت و رشد جنین هستند.یکی از مهم‌ترین این پارامترها،HC یا Head Circumferenceاست که به معنای محیط سر جنین می‌باشد. و به صورت دایره‌ای فرضی دور سر جنین اندازه‌گیری می‌شود. این اندازه‌گیری معمولاً با استفاده از دستگاه سونوگرافی انجام شده و به میلی‌متر گزارش می‌شود.
محیط سر جنین یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای ارزیابی سلامت و رشد او است، چرا که سر و مغز جنین نقش حیاتی در تکامل عمومی بدن دارند. اندازه‌گیری دقیق محیط سر، اطلاعات با ارزشی درباره تکامل جمجمه و مغز جنین به دست می‌دهد. تغییرات دراندازه‌گیری دور سر می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات رشد مغزی، مانند ماکروسفالی یا میکروسفالی باشد که به ترتیب به معنای بزرگی غیرعادی و کوچکی غیرعادی سر هستند. اندازه‌گیری و ارزیابی اندازه‌گیری دور سر در هر مرحله از بارداری اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که با استفاده از آن می‌توان روند رشد جنین را از نظر تطابق با سن بارداری مورد بررسی قرار داد و در صورت وجود هرگونه ناهنجاری یا تغییرات غیرطبیعی، اقدامات لازم را به موقع انجام داد.از آنجا که رشد مغز و جمجمه یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تکامل جنین است، توجه به پارامتر سایز سر جنین به پزشکان این امکان را می‌دهد که ضمن پایش مداوم، مشکلات احتمالی را شناسایی و در صورت لزوم، با انجام اقدامات پزشکی مناسب، از بروز مشکلات آتی جلوگیری کنند.

محیط سر جنین به عنوان شاخصی از رشد و تکامل مغز در نظر گرفته می‌شود. به این معنا که اندازه‌گیری سایز سر جنین می‌تواند نشان دهد که آیا مغز و جمجمه جنین در حال رشد با سرعت و اندازه مطلوب هستند یا خیر. اندازه‌گیری دقیق و مقایسه محیط سر جنین با مقادیر نرمال می‌تواند نشانه‌ای از برخی اختلالات باشد؛ به عنوان مثال:

ماکروسفالی (بزرگی غیرطبیعی سر)

در صورتی که محیط سر بزرگ‌تر از حد طبیعی باشد ، ممکن است نشان‌دهنده مشکلاتی نظیر:
هیدروسفالی: افزایش مایع مغزی نخاعی که منجر به بزرگ شدن غیر طبیعی سر می‌شود.
اختلالات ژنتیکی : برخی از اختلالات ژنتیکی ممکن است باعث بزرگ شدن سر جنین شوند.

میکروسفالی (کوچکی غیرطبیعی سر)

اگر محیط سر کوچکتر از حد طبیعی باشد، احتمال بروز اختلالات مرتبط با رشد مغزی وجود دارد. می‌تواند به دلیل موارد زیر باشد.
عفونت‌های دوران بارداری: عفونت‌هایی مانند زیکا یا روبلا می‌توانند به میکروسفالی منجر شوند.
اختلالات ژنتیکی: برخی از بیماری‌های ژنتیکی نیز ممکن است باعث کوچک شدن غیرطبیعی سر شوند.
کمبود مواد مغذی: کمبود برخی از مواد مغذی در بدن مادر می‌تواند بر رشد مغز و سر جنین تأثیر بگذارد.

اندازه‌گیری محیط سر جنین معمولاً از طریق یک سونوگرافی استاندارد با مشاهده صفحه مقطعی از سر جنین در نمای قدامی- پشتی یا نمای عرضی انجام می‌شود. در این روش:
ابتدا جنین در موقعیتی قرار می‌گیرد که پزشک بتواند یک نمای دایره‌ای از سر او به دست آورد.
پزشک با استفاده از نشانگرهای موجود روی صفحه دستگاه، محیط سر را اندازه‌گیری می‌کند.
این مقدار سپس با مقادیر استاندارد مقایسه می‌شود تا بررسی شود آیا در محدوده طبیعی قرار دارد یا خیر.

مقادیر نرمال محیط سر جنین بسته به سن بارداری متفاوت است. جدول زیر به شما دید بهتری از میانگین محیط سر در هفته‌های مختلف بارداری می‌دهد:

در سونوگرافی، علاوه بر محیط سر جنین، اندازه‌های دیگری مانند BPD (قطر بین دو گیجگاهی) ، AC (محیط شکم) و FL (طول استخوان ران) نیز اندازه‌گیری می‌شوند. مقایسه اندازه محیط سر جنین با سایر اندازه‌ها به پزشکان کمک می‌کند تا رشد و تناسب اندام‌های مختلف بدن جنین را بررسی کنند. در صورتی که اندازه دور سر با سایر اندازه‌ها تطابق نداشته باشد، ممکن است نشانگر مشکلی در رشد جنین باشد.

پزشکان پس از اندازه‌گیری دور سر و مقایسه آن با جداول مرجع، این اطلاعات را در قالب درصد‌ها (پرستایل) به دست می‌آورند. درصدها به شرح زیر تفسیر می‌شوند:
زیر 5 درصد: ممکن است نشانه‌ای از میکروسفالی باشد.
5 تا 95 درصد: نرمال و بدون مشکل محسوب می‌شود.
بیش از 95 درصد: احتمالاً نشان‌دهنده ماکروسفالی است.

چندین عامل می‌توانند بر اندازه دور سر تأثیر بگذارند:
ژنتیک: اندازه سر جنین می‌تواند تحت تأثیر ویژگی‌های ژنتیکی والدین باشد.
تغذیه مادر: تغذیه نامناسب و کمبود مواد مغذی می‌تواند بر رشد مغز و در نتیجه اندازه سر جنین تأثیر بگذارد.
بیماری‌های مادر: برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت ممکن است بر رشد جنین تأثیر بگذارند.
مصرف داروها: مصرف برخی داروها در دوران بارداری می‌تواند بر رشد جنین تأثیرگذار باشد.

اندازه‌گیری دور سر در سونوگرافی یکی از روش‌های مهم و کاربردی برای ارزیابی رشد و تکامل مغز و سر جنین است. این اندازه‌گیری به پزشکان کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که جنین در حال رشد به صورت طبیعی است و در صورت لزوم، مشکلات احتمالی را شناسایی و پیگیری کنند. اگرچه ممکن است در برخی موارد اندازه شاخص دور سر جنین از محدوده نرمال خارج باشد، اما در بسیاری از مواقع این مسئله ناشی از تفاوت‌های طبیعی ژنتیکی است و لزوماً به معنای وجود اختلال نیست. گروه مشاوران سونوگرافی و رادیولوژی ندای پرتو پاسخ‌گوی تمامی سؤالات شما در این زمینه است و تفسیر دقیق نتایج سونوگرافی را به شما ارائه می‌دهد.